Rozmiar czcionki
Świadczymy usługi z leczenia onkologicznego. W naszych placówkach wykonasz badania zarówno refundowane przez NFZ, jak i prywatne.

Usługa dostępna w:

Międzynarodowe Centrum Onkologii Affidea Koszalin

ul. Tytusa Chałubińskiego 7

Międzynarodowe Centrum Onkologii Affidea Poznań

ul. 28 Czerwca 1956r. nr 223/229

Brachyterapia to jedna z metod leczenia onkologicznego polegająca na wykorzystaniu promieniowania ze źródeł promieniotwórczych do leczenia oraz łagodzenia bólu i innych objawów związanych z procesem nowotworowym. W brachyterapii źródło promieniowania umieszczone jest w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca leczonego lub w jego wnętrzu.

 

W Międzynarodowych Centrach Onkologii Affidea  stosujemy brachyterapię HDR (ang. High Dose Rate – wysokiej mocy dawki), gdzie zabieg napromieniania trwa krótko, kilka-kilkanaście minut. Umieszczenie źródła promieniowania w ciele pacjenta odbywa się za pomocą specjalnego aplikatora. Zależnie od specyfiki usytuowania nowotworu brachyterapia może odbywać się:

  • wewnątrztkankowo – umieszczenie źródła promieniowania w guzie,
  • wewnątrzjamowo – umieszczenie źródła promieniowania w bezpośrednim sąsiedztwie guza przy użyciu naturalnych otworów w ciele (płuco, przełyk, drogi rodne, itp.)
  • powierzchniowo – umieszczenie źródła promieniotwórczego na skórze, śluzówkach w celu wyleczenia zmian powierzchniowych.

Dawka promieniowania, jaką pacjent otrzymuje z brachyterapii, jest precyzyjnie planowana i obliczana przez lekarza i fizyka medycznego. Celem jest skoncentrowanie dawki promieniowania w guzie, aby skutecznie zniszczyć komórki nowotworowe, przy jednoczesnym uniknięciu uszkodzenia zdrowych narządów sąsiadujących z guzem.

 

Rodzaje brachyterapii

 

Ze względu na rodzaj używanego źródła promieniotwórczego i sposób aplikacji, wyróżnia się dwa główne typy brachyterapii:

  • implanty czasowe – źródło promieniowania umieszczane jest w guzie lub jego pobliżu na ściśle wyliczony, krótki okres czasu (zwykle kilka-kilkanaście minut). Te źródła promieniowania zwykle mają „wysoką moc dawki” (z ang. high-dose-rate; HDR). Czasowe implanty brachyterapii używane są bardzo często w leczeniu raka szyjki macicy, piersi, oskrzeli czy prostaty. Zazwyczaj zabiegi wykonywane są w trybie ambulatoryjnym i nie wymagają pobytu szpitalnego.
  • implanty stałe – źródło promieniowania umieszczane jest w guzie na stałe. Ten typ brachyterapii stosuje się przede wszystkim w leczeniu raka gruczołu krokowego – czasem nazywany “ziarnami” lub “seedsami”, bądź brachyterapią niską mocą dawki (ang. low-dose-rate; LDR). Źródło promieniowania ma wygląd podobny do ziarenka (wielkości mniejszej niż ziarno ryżu) i niską mocą dawki w długim czasie zabija komórki nowotworowe. Poziom promieniowania ziarna stopniowo obniża się niemal do zera (większość dawki uwalniana jest w ciągu pierwszych 3 miesięcy, a po około 9 miesiącach źródła są praktycznie nieaktywne).

 

 

Kiedy stosuje się brachyterapię?

 

Brachyterapia jest stosowana w przypadku nowotworów narządów rodnych i piersi u kobiet, prostaty u mężczyzn, płuc, przełyku, skóry czy nowotworów okolicy głowy i szyi, rzadziej w nowotworach innych narządów. Brachyterapia może być jedynym sposobem terapii lub też może być łączona z teleradioterapią. Wtedy stosujemy brachyterapię jako tak zwany boost, czyli dodatkową dawkę promieniowania na obszar guza nowotworowego lub też na miejsce po nim, gdzie ryzyko wznowy raka jest największe.

W ramach kontraktu z NFZ

Międzynarodowe Centrum Onkologii Koszalin zapewnia Pacjentom leczenie onkologiczne w zakresie radioterapii nowotworów:

  • piersi
  • narządów głowy i szyi
  • płuc
  • OUN
  • gruczołu krokowego
  • sromu, pochwy, macicy
  • kości
  • skóry
  • odbytnicy, odbytu
Jak przebiega leczenie?

rozwiń zwiń

Przed zabiegiem brachyterapii konieczne jest umieszczenie aplikatora w guzie lub w miejscu po nim stąd potrzeba zastosowania znieczulenia ogólnego lub miejscowego.

 

Po umieszczeniu aplikatorów w odpowiednim miejscu ciała pacjenta konieczne jest wykonanie badania obrazowegotomografii komputerowej (w  niektórych nowotworach USG lub rezonans magnetyczny). Obrazy uzyskiwane w takim badaniu są przesyłane do komputerowego systemu planowania leczenia. Dzięki nim możemy wyraźnie określić, gdzie jest obszar, który chcemy leczyć, i które rejony zdrowe bezwzględnie mamy chronić. Korzystając z tych obrazów, lekarz z fizykiem medycznym przygotowują plan brachyterapii.

Zabieg brachyterapii HDR

rozwiń zwiń

Zabieg brachyterapii prowadzony jest w specjalnie do tego przygotowanym pomieszczeniu. Zwykle pacjent układany jest na stole terapeutycznym, a  personel podłącza do aparatu do brachyterapii aplikator, umieszczony wcześniej w ciele chorego. Sprawdzana jest poprawność ustawienia wszystkich parametrów leczenia oraz poprawność podłączenia aplikatorów do aparatu terapeutycznego. Źródło promieniowania jest wsuwane do aplikatora automatycznie na ściśle określony, zaprogramowany wcześniej czas. W trakcie brachyterapii nie można się poruszać. W  czasie promieniowania personel medyczny cały czas ma kontakt z chorym poprzez obraz na monitorze i mikrofon.

 

Brachyterapia jest całkowicie bezpieczna zarówno dla pacjenta, jego rodziny i bliskich. Po zakończeniu zabiegu w  ciele chorego nie znajduje się żadne źródło promieniowania, pacjenci mogą bezpiecznie kontaktować się z innymi osobami, w tym z kobietami w ciąży i małymi dziećmi.

Leczenie – nowotwór piersi

rozwiń zwiń

Brachyterapia piersi jest stosowana po operacyjnym usunięciu guza piersi. Ma  na celu zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby nowotworowej. W niektórych, ściśle określonych przypadkach może być stosowana samodzielnie. Częściej jednak połączona jest z  teleradioterapią całej piersi lub piersi i  rejonów regionalnych węzłów chłonnych w celu podania wyższej dawki w miejscu po usuniętym guzie.

 

Decyzje co do metody leczenia podejmuje lekarz podczas konsultacji w Poradni Onkologicznej. Na podstawie wywiadu z pacjentką i otrzymanej dokumentacji, lekarz podejmie decyzję o rodzaju leczenia i najodpowiedniejszej technice.

 

Zabieg zakładania aplikatorów prowadzony jest zwykle w krótkim znieczuleniu ogólnym. Zabieg trwa przeciętnie ok. 20 minut. W zależności od tego, ile frakcji lekarz zaplanował u danej pacjentki, drogą przesyłu źródeł do napromieniowania są stalowe igły albo plastikowe aplikatory.

Brachyterapia gruczołu piersiowego – schemat założenia aplikatorów

 

Następnie konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej, aby określić precyzyjnie obszar leczony i jego położenie w stosunku do narządów zdrowych, niewymagających napromieniania. Korzystając z obrazów tomograficznych, lekarz z fizykiem medycznym przygotują plan leczenia.

 

Po przygotowaniu planu leczenia (zwykle trwa to około półtorej godziny) przeprowadzana jest brachyterapia. Przed rozpoczęciem zabiegu pacjentka zostaje ułożona na stole terapeutycznym. Następnie personel podłącza źródło promieniowania do aplikatorów. Personel opuszcza pomieszczenie, ale obserwuje pacjentkę za pośrednictwem monitora. Komunikacja z personelem w czasie zabiegu jest możliwa przez kamerę i mikrofon.

 

Zabieg usunięcia aplikatorów trwa kilka minut, dlatego odbywa się w krótkotrwałym znieczuleniu dożylnym lub po podaniu leku przeciwbólowego.

Leczenie – nowotwór prostaty

rozwiń zwiń

Brachyterapia w leczeniu raka prostaty jest jednym z etapów leczenia napromienianiem (radioterapii). Zwykle łączona jest z teleradioterapią.

 

Wskazania:
  • rak gruczołu krokowego niskiego, średniego i wysokiego ryzyka
  • wznowa raka po uprzednim leczeniu teleradioterapią

 

Przeciwwskazania:
  • Problemy z oddawaniem moczu oceniony za pomocą specjalnej ankiety. O jej wypełnienie proszony jest każdy pacjent, u którego rozważana jest brachyterapia
  • Zbyt duży gruczoł stwierdzony w  przezodbytniczym badaniu USG.
  • Niekorzystne ułożenie prostaty względem odbytnicy, pęcherza moczowego, kości miednicy.
  • Inne schorzenia uniemożliwiające bezpieczne przeprowadzenie znieczulenia.

 

Brachyterapia raka prostaty

Brachyterapia umożliwia podanie wysokiej dawki promieniowania bezpośrednio w  gruczole krokowym. Przekłada się to na wysoką skuteczność leczenia z uwagi na cechy biologiczne raka prostaty.

 

Poza samą prostatą gwałtownie spada dawka promieniowania, co powoduje, że do zdrowych tkanek dociera minimalna dawka promieniowania. Dzięki temu ryzyko powikłań jest niższe. Brachyterapia pozwala na podanie wyższej dawki promieniowania niż w przypadku teleradioterapii, przy dobrej ochronie zdrowych narządów wokół – dotyczy to przede wszystkim odbytnicy i pęcherza moczowego.

Brachyterapia gruczołu krokowego – schemat założenia aplikatorów

 

Brachyterapia raka prostaty odbywa się w znieczuleniu. Potem lekarz i fizyk przygotowują plan leczenia indywidualnie dla każdego pacjenta. W  czasie samego zabiegu napromieniania, kiedy źródło promieniowania jest automatycznie wsuwane i  wysuwane z  kolejnych igieł, pacjent znajduje się w  pomieszczeniu sam. Ma kontakt z personelem za pośrednictwem mikrofonu. Po zakończeniu napromieniania lekarz usuwa igły i zakładany jest opatrunek.

 

Po tych zabiegach chory przewożony jest z powrotem na oddział radioterapii. Zwykle po około 6 godzinach od znieczulenia (rozpoczęcia zabiegu) można jeść i pić bez ograniczeń.

 

Kolejny etap leczenia rozpocznie się niezwłocznie po przygotowaniu planu leczenia i będzie trwał 6 tygodni. Jeśli nie ma przeciwwskazań, w pierwszym dniu po zabiegu pacjent wypisywany jest do domu.

Leczenie – nowotwór skóry

rozwiń zwiń

Brachyterapia powierzchniowa i śródtkankowa w przypadku raków skóry może zastąpić leczenie operacyjne lub stanowić uzupełnienie po zabiegu nieradykalnym onkologicznie.

 

Aplikator jest przykładany kontaktowo na powierzchnię leczonego miejsca lub zakładany śródtkankowo do jego wnętrza. Z tego powodu brachyterapia w tym przypadku nie wymaga pobytu pacjenta w szpitalu, a po każdym zabiegu chory może udać się do domu.

 

W celu przeprowadzenia leczenia może być konieczne wykonanie indywidualnego aplikatora, który będzie zapewniał optymalny układ i przyleganie do skóry plastikowych prowadnic służących wprowadzeniu źródła promieniowania.

 

 

Następnie pacjent z założonym aplikatorem ma wykonaną tomografię komputerową w celu precyzyjnego określenia obszaru leczonego i ochronę tkanek oraz narządów zdrowych, niewymagających napromieniania. Korzystając z obrazów tomograficznych, lekarz z fizykiem medycznym przygotowują indywidualny plan leczenia napromienianiem.

Liczba frakcji napromieniania w przypadku nowotworów skóry jest indywidualnie dobierana do pacjenta. W zależności od sytuacji może być od 6 do 15 zabiegów, codziennie lub w wyznaczone dni tygodnia.

Leczenie – nowotwory płuca

rozwiń zwiń

Brachyterapia jest sprawdzoną i bezpieczną metodą, umożliwiającą radioterapeutom leczenie raka płuca z dużą precyzją, w mniej obciążający dla chorych sposób. Z jednej strony umożliwia podanie wyższej niż standardowa dawki na guz udrażniając oskrzela, z drugiej strony ze względu na zastosowaną technikę lepiej chroni zdrowe tkanki otaczające guz płuca. Brachyterapia w przypadku nowotworu płuca jest stosowana samodzielnie i służy poprawie komfortu życia Pacjenta jako zabieg paliatywny.

 

Zaplanowana przez lekarza dawka promieniowania jest precyzyjnie podawana przez specjalne aplikatory (jeden lub dwa) umieszczone wewnątrz oskrzela. Zabieg brachyterapii puca odbywa się w znieczuleniu co daje pacjentom większy komfort podczas leczenia.

Brachyterapia nowotworu płuca – schemat założenia aplikatorów

 

Zabieg wykonywany jest z użyciem bronchoskopu, który z jednej strony umożliwia umieszczenie aplikatora w okolice guza, a z drugiej pozwala na sprawdzenie poprawności wprowadzenia aplikatora. Podczas ostatniego etapu wykonywane są badania radiologiczne pozwalające zaplanować dawkę promieniowania. Właściwe napromieniowanie trwa kilka minut, a po zakończonej procedurze pacjent może wrócić do domu.

Leczenie – nowotwory trzonu macicy

rozwiń zwiń

Brachyterapia u pacjentek z  rakiem szyjki macicy lub z rakiem trzonu macicy jest często stosowanym leczeniem uzupełniającym, po zabiegu operacyjnym, którego celem jest zmniejszenie ryzyka nawrotu nowotworu. W nowotworach nieoperacyjnych stanowi jedyną wartościową alternatywę w połączeniu z chemioterapią. Stosuje się ją samodzielnie lub w połączeniu z napromienianiem z zewnątrz, czyli teleradioterapią.

 

Brachyterapia w leczeniu ginekologicznym polega na założeniu do pochwy owalnego, gładkiego aplikatora. Przed jego założeniem pacjentka zostaje ułożona na stole terapeutycznym z nogami uniesionymi do góry, w podobny sposób jak na fotelu ginekologicznym.

Brachyterapia ginekologiczna – schemat założenia aplikatora

 

Lekarz umieszcza aplikator w  pochwie pacjentki i unieruchamia go tak aby nie mógł ulec przesunięciu w trakcie sesji napromieniania. Konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej miednicy. Pozwala to na określenie precyzyjnie obszaru leczonego i ochronę tkanek oraz narządów zdrowych, niewymagających napromieniania. Korzystając z obrazów tomograficznych, lekarz z fizykiem medycznym przygotują plan leczenia napromienianiem.

 

Gdy plan leczenia jest gotowy, personel podłącza aplikator do aparatu ze źródłem promieniotwórczym. W trakcie zabiegu brachyterapii niezbędne jest leżenie bez ruchu.

 

Aplikator pozostaje w jamie macicy do następnego dnia, kiedy zostanie podana kolejna frakcja napromieniania. Przed drugą frakcją, w kolejnym dniu, ponownie wykonywane jest badanie tomografem celem oceny, miejsca aktualnego położenia aplikatora. Po podaniu tej frakcji aplikator z macicy jest usuwany.

Brachyterapia

– źródło promieniowania podawane bezpośrednio do komórek nowotworowych lub w bezpośrednim ich sąsiedztwie w pełnym znieczuleniu.

Możliwość zastosowania jednorazowo wysokiej dawki promieniowania przy zachowaniu względnego bezpieczeństwa dla zdrowych narządów

– ograniczenie powikłań przy wzroście skuteczności.

Dokumenty do pobrania

Przygotuj się do badania. Pobierz dokumenty, które wyjaśniają, jak należy się przygotować przed wizytą w naszej placówce.

Leczenie onkologiczne – pozostałe usługi

LECZENIE ONKOLOGICZNE

Hipertermia skojarzona z radioterapią

LECZENIE ONKOLOGICZNE

Poradnia onkologiczna

LECZENIE ONKOLOGICZNE

Radioterapia

Warto wiedzieć

Zachęcamy do zapoznania się z naszymi najnowszymi artykułami

Zaproszenie na webinar dla lekarzy internistów i neurologów: “Zaburzenia pamięci – epidemia XXI wieku”
Affidea Rzeszów z nową lokalizacją!
Diagnostyka endometriozy
Rezonans magnetyczny w endometriozie
Moja rehabilitacja – poradnik dla pacjentów onkologicznych
Pomoc socjalna dla osób z chorobą nowotworową
Scyntygrafia – na czym polega i kiedy się ją wykonuje?
Affidea rozszerza zakres działalności
Cholangiografia – obrazowanie dróg żółciowych w MR – objawy, schorzenia
Rezonans magnetyczny twarzoczaszki – w diagnostyce jakich schorzeń się go wykonuje?
Czy badania obrazowe są szkodliwe?